Budowa jest to wykonywanie
obiektu budowlanego
w określonym miejscu, a także jego
odbudowa
,
rozbudowa
i
nadbudowa
.
Źródła prawa
Podstawowe zasady realizacji budowy są unormowane w ustawie z dnia 7 lipca
1994
-
Prawo budowlane
(tekst jednolity w
Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118
z późn. zm.). Określa ona całe postępowanie poprzedzające budowę, zasady jej realizacji i postępowanie po zakończeniu budowy oraz normuje działalność w tym zakresie.
Ponadto istnieje ogromna liczba przepisów prawnych, obowiązujących podczas budowy uczestników procesu budowlanego. Do najważniejszych należą:
- przepisy techniczno-budowlane (tj. warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie oraz warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych),
- przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej,
- przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,
- oraz wiele innych przepisów, norm, opracowań techniczno-budowlanych, aprobat technicznych, decyzji administracyjnych, ekspertyz i innych dokumentów.
Proces budowlany
Budowa, jako realizacja obiektu budowlanego - jak wynika z poprzednich punktów - jest tylko jednym z kilku etapów inwestycji budowlanej (procesu budowlanego). Aby mogło nastąpić rozpoczęcie tego etapu muszą być spełnione wymogi określone w Prawie budowlanym, a w szczególności musi zostać opracowany projekt i inwestor musi uzyskać
decyzję administracyjną
o
pozwoleniu na budowę
(w przypadku pewnych wymienionych w Prawie budowlanym prostych obiektów wystarczy zgłoszenie), która musi stać się decyzją ostateczną.
Prowadzenie budowy
Budowa realizowana jest na zlecenie
inwestora
(lub przez samego inwestora), który zobowiązany jest z mocy art. 18 p.b. do zorganizowania procesu budowy, w tym między innymi do zapewnienia wykonywania i nadzoru nad wykonywaniem czynności związanych z realizacją budowy oraz nad prowadzonymi robotami, przez osoby uprawnione do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie w wymaganym zakresie i specjalności. W przypadku budowy są to:
Oprócz ww. osób może okazać się niezbędnym włącznie w proces budowy innych specjalistów z odpowiednimi uprawnieniami, np.
geodety
,
geologa
,
archeologa
i innych.
Rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych (art. 41 p.b.), przy czym zwykle wcześniej następuje przejęcie placu budowy przez
kierownika budowy
.
Budowa jest złożonym technicznie, organizacyjnie, a także finansowo zespołem działań grupy ludzi. Nadzór i odpowiedzialność za ten proces spoczywa głównie na
kierowniku budowy
. Podlega on także kontroli ze strony wielu urzędów i instytucji takich jak nadzór budowlany, organa nadzoru administracyjno-budowlanego, inspekcja pracy, straż pożarna, straż miejska i inne, w zakresie ich kompetencji.
Po zakończeniu realizacji budowy, przed przystąpieniem do użytkowania ukończonego obiektu budowlanego, należy zawiadomić właściwy organ nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy oraz – w przypadku, gdy taki obowiązek wynika z przepisów – uzyskać pozwolenia na użytkowanie (decyzja administracyjna, która również musi stać się ostateczna, aby zgodnie z prawem móc użytkować obiekt budowlany).
Roboty budowlane
Prawo budowlane definiując pojęcie
robót budowlanych
, zalicza do nich oprócz budowy także:
przebudowę
,
montaż
,
remont
,
rozbiórkę
. Odróżnienie budowy od innych rodzajów robót budowlanych wydaje się dość proste: wszędzie tam gdzie powstaje nowy obiekt budowlany, lub następuje w wyniku prowadzenia robót budowlanych powstanie w przestrzeni nowego elementu obiektu budowlanego nie istniejącego przed rozpoczęciem prac, mamy do czynienia z budową. Często jednak takie rozróżnienie nie jest proste, występuje np.
remont
i
nadbudowa
łącznie.
Potoczne znaczenie terminu "budowa"
W potocznym języku terminem "budowa" określa się prowadzenie każdych niemal robót budowlanych w wydzielonym miejscu, nawet jeżeli nie jest to budowa w sensie Prawa budowlanego. I odwrotnie: często budowa wymagająca pozwolenia na budowę, lecz dotycząca małego obiektu budowlanego lub jego
rozbudowy
, nigdy nie zostanie w potocznym pojęciu nazwana budową. Termin "budowa" w potocznym rozumieniu obejmuje również miejsce wykonywania robót,
plac budowy
.
Zobacz też